Nieuwe maatregelen inzake flexibiliteit en arbeidstijd
De Belgische wetgever heeft in het kader van de Arbeidsdeal en de omzetting van een Europese richtlijn, nieuwe maatregelen genomen op het gebied van flexibele werktijden. De bedoeling is om de flexibiliteit en het evenwicht tussen werk- en privéleven te bevorderen. Hieronder geven we een overzicht van maatregelen en hun gevolgen voor uw onderneming:
De 4-dagenweek
De 4-dagenweek maakt het mogelijk voor een voltijdse werknemer om het werk over 4 dagen in plaats van 5 dagen te spreiden.
De volgende procedure moet gerespecteerd worden om de 4-dagenweek in te voeren:
1. De werknemer die tot deze 4-dagenregeling wenst toe te treden, moet een schriftelijk verzoek indienen bij zijn werkgever. Dit verzoek dient de periode te omvatten waarin hij in een 4-dagenweek zal werken (maximaal 6 maanden, maar verlengbaar), alsook de gekozen inactiviteitsdag.
2. De werkgever die dit verzoek ontvangt, kan het aanvaarden of weigeren:
- Indien de werkgever het verzoek weigert, moet hij de redenen voor de weigering binnen 1 maand schriftelijk motiveren.
- Indien de werkgever het verzoek aanvaardt, moet de overeenkomst tussen de partijen worden geformaliseerd in een overeenkomst, die bepaalde verplichte gegevens moet bevatten.
3. Bovendien moet de 4-dagenweek op bedrijfsniveau worden ingevoerd voordat de bovengenoemde overeenkomst wordt gesloten.
- Indien de werknemer 38 uur of minder per week werkt, volstaat een aanpassing van het arbeidsreglement om de 4-dagenweek in te voeren (door het volgen van de gewone procedure voor het wijzigen van het arbeidsreglement). De werknemer kan dan 9,5 uur per dag werken.
- Als de werknemer tussen 38 en 40 uur per week werkt, zal een cao op ondernemings- of sectorniveau vereist zijn. Een dergelijke cao zal automatisch het arbeidsreglement aanpassen. In dit geval mag de werknemer tot 10 uur per dag werken.
In ieder geval kunnen op de "vijfde" dag geen vrijwillige overuren worden gepresteerd.
Ten slotte geniet de werknemer ook bijzondere bescherming tegen nadelige behandelingen en ontslag in het kader van deze aanvraag of zijn arbeidsregeling.
Wisselend weekregime
Het wisselend weekregime maakt het mogelijk voor de werknemer om de wekelijkse arbeidstijd te presteren per cyclus van 2 opeenvolgende weken. In de eerste week kan de werknemer de maximale arbeidstijd van 45 uur overschrijden, om dan in de tweede week minder uren te werken, zodat de totale wekelijkse arbeidstijd per cyclus van 2 weken behaald wordt.
De cyclus van 2 weken kan in bepaalde gevallen ook worden verruimd tot 4 weken.
De procedure voor de invoering van het wisselend weekregime is vergelijkbaar met die van de 4-dagenweek (aanvraag, overeenkomst maximaal 6 maanden geldig maar verlengbaar, wijziging van het arbeidsreglement, bescherming, enz.)
De werknemer kan dit wisselend weekregime op elk tijdstip beëindigen, indien hij de werkgever daarvan ten minste twee weken voor het begin van een nieuwe cyclus in kennis stelt. De werkgever beschikt niet over de mogelijkheid om dit te doen.
Kennisgeving van variabele uurroosters aan deeltijdse werknemers
Voorheen moesten werkgevers hun deeltijdse werknemers met variabele uurroosters ten minste 5 werkdagen op voorhand informeren over hun uurrooster. Deze verplichting moest ook in het arbeidsreglement worden opgenomen.
De Arbeidsdeal verlengt deze periode nu tot 7 werkdagen. Deze periode kan echter worden verkort (zoals ook vroeger het geval was) door het sluiten van een sectorale cao. Het zal echter niet mogelijk zijn om deze periode korter te maken dan 3 werkdagen.
De Arbeidsdeal voorziet bovendien ook in bepaalde overgangsmaatregelen voor specifieke paritaire comités (zoals de horeca of de schoonmaaksector).
De huidige termijnen blijven van toepassing totdat het arbeidsreglement is aangepast, maar niet langer dan 20 augustus 2023.
Voorwaarden voor flexibele werkregelingen
Werknemers met meer dan 6 maanden anciënniteit krijgen het recht om een flexibele werkregeling aan te vragen om voor een kind te zorgen of om persoonlijke zorg te verlenen aan een familielid om een ernstige medische reden.
Op grond van dit recht kan de werknemer verzoeken om een aanpassing van het bestaande werkpatroon, door middel van telewerken, vermindering van de arbeidstijd of aanpassing van het uurrooster. Hiervoor moet een specifieke procedure worden gevolgd.
Ten slotte heeft de werknemer ook speciale bescherming tegen ontslag en nadelige behandeling.
Zorgverlof
De werknemer kan maximaal 5 dagen, al dan niet opeenvolgend, zorgverlof opnemen per kalenderjaar.
De dagen zorgverlof worden aangerekend op de 10 dagen verlof om dwingende redenen per kalenderjaar en zijn onbetaald.
! Actiepunten
1. Als uw bedrijf een 4-dagenweek of een wisselend weekregime wil invoeren, of als één van uw werknemers een verzoek heeft ingediend om op één van deze systemen over te stappen, aarzel dan niet om contact op te nemen met de juridische dienst via legal@pro-pay.be.
2. Als u deeltijdse werknemers met variabele uurroosters in dienst hebt, neem contact met onze juridische afdeling om uw arbeidsreglement aan te passen voor 20 augustus 2023.
Let op, de normale procedure voor het wijzigen van het arbeidsreglement, die minstens 15 dagen in beslag neemt, moet gevolgd worden vooraleer de aanpassingen in werking kunnen treden.
